Factfulness...โลกไม่ได้แย่อย่างที่เราคิด

หนังสือเล่มนี้ผมแนะนำแบบสุด ๆ ครับ

(ยังไม่มีแปลไทย แต่อ่านง่ายมาก)

ได้ยินความดีงามของเล่มนี้มาสักพัก

ว่านี่คือหนังสือที่ Bill Gates แนะนำสุด ๆ

(ดูวิดีโอที่เขาแนะนำเล่มนี้ กด ที่นี่ )

ผมเคยไปพลิกอ่านที่ร้านหนังสือ แล้วก็วาง

มีกราฟอะไรไม่รู้เต็มไปหมด ท่าจะยาก

คิดว่าซื้อมาคงดองไว้เป็นมะม่วงเปรี้ยว

แต่ปลายปีก่อน เห็นลดราคาในเว็บ ตปท.

ปกแข็งเหลือเล่มละ 400 บาท ส่งฟรีทั่วโลก

(ผมสั่งประจำที่เว็บ bookdepository )

เมืองไทยก็มีขาย ราคาเกือบ 500 บาท)

เมื่อความโลภเข้าครอบงำ

ผมจึงจัดมาดองไว้ก่อน

วันหนึ่ง ครึ้มอกครึ้มใจ

หาเล่มแรกของปี 2019 มาอ่าน

คุ้ยไปคุ้ยมาในกองหนังสือ ได้เล่มนี้มา

เท่านั้นแหละครับ...เป็นเรื่อง

อ่านไปก็รำพึงรำพันไปว่า "เจ๋งว่ะ!" ทำไมสนุกอย่างนี้

เล่าแบบคร่าว ๆ

หนังสือเล่มนี้น่าจะชื่อไทยว่า

"โลกไม่ได้แย่ อย่างที่ขุ่นแม่คิด"

(ตลกไปไหม?)

audiobook โดย บอย วิสูตร

ความหมายก็คือ

ผู้เขียนบอกว่าคนเราดราม่ากันไปเรื่อย

ว่าโลกกำลังแย่ลงทุกวัน

ความเหลื่อมล้ำทางชนชั้นคนรวยคนจน

คนโลกที่สามอยู่กันอย่างแร้นแค้น

สงคราม ก่อการร้ายเต็มไปหมด

...พูดง่าย ๆ ก็คือ โลกนี้มีแต่ข่าวร้าย

และมันกำลังร้ายแรงขึ้นเรื่อย ๆ

แต่คำถามฉุกคิดของหนังสือเล่มนี้ก็คือ

จริงหรือเปล่า? ไหนของดูหลักฐานหน่อย

หรือจริง ๆ เรา "มโน" กันไปเอง

ว่าแล้วผู้เขียนก็งัดสถิติต่าง ๆ มาให้เราดู

(มีที่มาที่ไปชัดเจน reference มาตรฐาน)

พวกเขาสร้างกราฟในแบบของตัวเองขึ้นมา

เพื่ออธิบายให้เราเห็นว่า

เรามองโลกหยาบไปหน่อย เหมารวมไปหน่อย

และมองแง่ร้ายมากไปหน่อย

(ลองเข้าไปเล่นเครื่องมือสถิติของเขาได้

กด ที่นี่ ครับ ลองหาประเทศไทยดู

ว่าเราอยู่ตรงไหนในมาตรฐานคุณภาพชีวิต)

Image Source : Gapminder.org

เมื่ออ่านหนังสือเล่มนี้ไปเรื่อย ๆ

เราจะพบว่า "โลกไม่ได้แย่ อย่างที่คิด"

แต่มันดีขึ้นกว่าเดิมมาก ในหลาย ๆ ด้าน

ทั้งดีขึ้นแบบหลายเท่าตัว และค่อย ๆ ดีขึ้น

เพียงแต่เรื่องดีนั้นไม่เป็นข่าวเท่านั้นเอง

(และสมองเราก็ชอบเสพข่าวร้าย)

เมื่อบวกกับรวม Cognitive Bias

หรือการตัดสินใจที่ไม่สมเหตุสมผล

ก็ยิ่งทำให้เรามองโลกแย่กว่าที่มันเป็น

ผู้เขียนก็เลยเล่าถึงชุดความคิด 10 อย่าง

ที่ทำให้เราเข้าใจผิดเกี่ยวกับโลกใบนี้

(เขาพูดบนเวที TED talk ไว้ด้วย

มีแปลไทยครับ อยากดู กด ที่นี่ )

ต้องบอกว่าเป็นหนังสือที่อ่านสนุกมาก

อ่านแล้วอยากพลิกหน้าต่อไป และต่อไป

แม้จะมีรูปกราฟเต็มไปหมดจนน่าตกใจ

แต่ถ้าได้อ่านใจความ จะรู้เลยว่า

กราฟเหล่านี้สนุก (และบางอันก็ตลกมาก)

คนเขียนเก่งมาก มีอารมณ์ขันในเรื่องสถิติได้

ถือเป็นอะไรที่น่าทึ่งมากครับ

และแม้ผู้เขียนจะบอกว่า

คนเราดราม่ากันมากไปหรือเปล่า

แต่เรื่องราวของหนังสือเล่มนี้

...ดราม่ามาก

เพราะในขณะที่กำลังเรียบเรียงต้นฉบับ

ผู้เขียนตรวจพบว่าเป็นโรคมะเร็งตับอ่อน

เขาใช้เวลาช่วงสุดท้ายไปกับหนังสือเล่มนี้

...และไม่มีโอกาสอยู่ถึงวันที่หนังสือวางแผง

Hans Rosling เสียชีวิตในวันที่ 7 ก.พ.2017

ก่อนที่หนังสือเล่มนี้จะวางจำหน่ายในปี 2018

หนังสือเล่มนี้ จึงเป็นผลงานชิ้นสุดท้ายของเขา ที่เต็มไปด้วยความหวังดี ให้กับเพื่อนมนุษย์

Hans Rosling บอกว่า

เขาไม่ใช่นักมองโลกในแง่ดี โลกสวย

แต่คือนักมองโลกที่เห็นความเป็นไปได้

...ความเป็นไปได้ว่า

โลกใบนี้กำลังดีขึ้น...ไม่ใช่แย่ลง

และพวกเราทุกคนต้องมีความหวัง

เพื่อช่วยกันทำให้โลกใบนี้ดียิ่ง ๆ ขึ้นไป

#BookReview