ตามธรรมเนียมครับ สิ้นปีเมื่อไหร่ ก็อยากจะทบทวนดูว่าปีนี้ผ่านอะไรมาบ้าง โดยเฉพาะเรื่องของการอ่านหนังสือที่กลายเป็นงานหลักของผมไปแล้ว ปีนี้อ่านหนังสือภาษาอังกฤษน้อยลง อ่านหนังสือแปลภาษาไทยเยอะขึ้น (แต่ก็อ่านควบคู่ไปกับเล่มอังกฤษด้วย) ปีนี้เจอหนังสือที่ถูกใจน้อยลง แต่ก็ได้เจอเล่มที่ไม่คิดว่าจะชอบด้วย ปีนี้หยิบหนังสือเล่มเก่ากลับมาอ่านอีกครั้ง ดองเล่มใหม่น้อยลง ปีนี้ซื้อหนังสือราคาสูงหลายเล่ม และทำใจตั้งแต่แรกว่าซื้อมาเพื่อเก็บสะสม ปีนี้บริจาคหนังสือสภาพดีออกไปกว่า 300 เล่ม เพื่อเปิดทางให้หนังสือเล่มใหม่เข้ามา ปีนี้กลับมาอ่านเรื่องสั้นและนิยายอีกครั้ง หลังจากห่างหายไปหลายปี
และปีนี้ นี่คือหนังสือ 9 เล่มที่ผมอ่านแล้วชอบที่สุด (ไม่ได้เรียงลำดับ) หลายเล่มออกมานานแล้ว แต่ผมเพิ่งเคยอ่านในปีนี้ ...หวังว่าจะมีบางเล่มที่คุณน่าจะชอบเช่นกันครับ
1. เรื่องสำคัญต้องพูดเป็น (Crucial Conversations)
อย่าตัดสินหนังสือจากปก เพราะนี่คือข้อเสียเดียวของเล่มนี้ ที่ดูแล้วน่าเบื่อมาก (ฉบับภาษาอังกฤษก็หน้าปกแบบนี้ครับ) หรือถ้าจะมีอีกข้อ ก็คือการตั้งชื่อหนังสือที่แห้งแล้งไปหน่อย ไม่มีอะไรน่าจดจำเลย (หมายถึงฉบับภาษาอังกฤษ)
แต่นอกนั้น เนื้อหาดี ดีมาก ดีที่สุด มีไม่กี่เล่มที่ผมจะอ่านไป รำพึงรำพันไปว่า เจ๋งว่ะ โอโห ใช่เลย เฮ้ย คิดได้ไง ...ในเล่มจึงเต็มไปด้วยไฮไลต์แทบทุกบรรทัด (จนคิดว่าจะไฮไลต์บรรทัดที่ไม่สนใจดีกว่า)
Crucial Conversations ฉบับภาษาอังกฤษเขียนขึ้นในปี 2002 อัพเดทใหม่ในปี 2012 และแปลไทยในปี 2019 พูดถึงช่วงเวลาสำคัญที่อาจเป็นจุดเปลี่ยนในชีวิตของเรา นั่นคือช่วงที่เกิดการสนทนาครั้งสำคัญ หรือ Crucial Conversations
ตอนแรกผมคิดว่านี่คือหนังสือสอนเจรจาธุรกิจ หน้าปกก็ชวนให้คิดแบบนั้นว่าอาจจะน่าเบื่อ แต่พอดูรีวิวใน amazon โอโห ดีมาก ไม่มีใครด่าเลย สุดท้ายก็เลยซื้อมาอ่าน และพออ่านฉบับไทยจบ ก็สั่งซื้อฉบับ kindle มาอ่านใหม่อีกรอบ และกดสั่งซื้อฉบับเล่มปกแข็งมาสะสมไว้ด้วย
ความดีงามของเล่มนี้ก็คือ Crucial Conversations ไม่ได้หมายถึงการเจรจาทางธุรกิจเท่านั้น แต่หมายถึงการพูดคุยในสถานการณ์ไหนก็ได้ ขอแค่ความเห็นไม่ตรงกันและมีอารมณ์เข้ามาเกี่ยวข้อง นั่นแหละการสนทนาครั้งสำคัญที่เปลี่ยนชีวิตได้เลย
หลายครั้งบางคนเลือกใช้คำพูดรุนแรงจนเกิดการแตกหัก ในขณะที่บางคนเลือกที่จะเงียบ เก็บทุกสิ่งไว้ในใจ หนังสือเรียก 2 วิธีการนี้ว่า Fool's Choice หรือทางเลือกของคนไม่ฉลาด พูดง่าย ๆ ก็คือ
จะพูดตรง ๆ แรง ๆ หรือจะเงียบเก็บไว้ ...มันก็แย่พอกัน
ประเด็นก็คือ หนังสือเล่มนี้นำเสนอทางเลือกใหม่ที่ทำให้เราพูดสิ่งที่อยู่ในใจได้ โดยไม่ต้องทำร้ายอีกฝ่าย รวมทั้งยังเกิดความเข้าอกเข้าใจกันทั้งสองฝ่ายอีกด้วย ที่เจ๋งก็คือเขานำเสนอแนวคิด เครื่องมือ และวิเคราะห์การสนทนาครั้งสำคัญได้อย่างเป็นระบบระเบียบ นำไปใช้ในชีวิตจริงได้อย่างมีสติและสื่อสารได้ดีขึ้น แม้ทำได้แค่ 10% ของที่เขาสอนไว้ (ซึ่งผมลองไปใช้แล้ว) ชีวิตก็จะดีขึ้นมาก
ที่ชอบมากคือ เขามีวิธีอธิบาย ยกตัวอย่างชัดเจน แถมยังมีศาสตร์อื่น ๆ เข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น วิทยาศาสตร์ทางสมอง / NLP แบบไม่มโน และพออ่านไปสักพัก ผมรู้สึกว่าเขากำลังอธิบายธรรมะให้เรารู้เท่าทัน "การปรุงแต่งของความคิด" ที่สุดท้าย เรามักกลายเป็นพวก "คิดเอง ช้ำเอง"
แนะนำให้อ่านฉบับภาษาอังกฤษควบคู่ไปด้วย ถ้าทำได้ครับ ไม่ใช่ภาษาไทยแปลไม่ดี แต่เพราะบางคำ อ่านเป็นภาษาอังกฤษจะเข้าใจง่ายกว่า เช่นคำว่า Condition / Mutual Purpose / Mutual Respect
"เรื่องสำคัญต้องพูดเป็น" เขียนโดย Kerry Patterson/Joseph Greenny/Ron McMillan/Al Switzler สนพ.วีเลิร์น ราคา 295 บาท ครับ
2. โฮโมดีอุส (Homo Deus)
หนังสือแนะนำสำหรับคนชอบเนื้อหาหนัก ๆ ท้าทายความคิด และต้องใช้สมาธิในการอ่านสูง เพราะหนากว่า 500 หน้า และครอบคลุมเนื้อหาทั้งประวัติศาสตร์ เทคโนโลยี จิตวิทยา สังคมวิทยา ปรัชญา เศรษฐศาสตร์ การเมืองการปกครอง และอีกมากมาย
ฉบับภาษาอังกฤษเขียนในปี 2016 ตีพิมพ์ปี 2017 และแปลเป็นภาษาไทยในปี 2019 ถือเป็นภาคต่อของหนังสือดังระดับโลกอย่าง Sapiens : A brief History of Humankind ซึ่งพูดถึงประวัติศาสตร์กว่าจะมาเป็นมนุษย์เราอย่างในทุกวันนี้ คราวนี้ Homo Deus พูดถึงความเป็นไปได้ของโลกในอนาคตว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับเราเหล่ามนุษย์บ้าง
โดยหลักใหญ่ใจความของเล่มนี้ก็คือ ในเมื่อตอนนี้เราสามารถจัดการกับ 3 ปัญหาที่เคยทำร้ายมนุษย์มานาน ได้แก่ ความอดอยาก โรคระบาด หรือสงคราม ได้ดีขึ้นมากแล้ว แต่ดูเหมือนเราก็ยังไม่พอใจ และมีความต้องการใหม่มาแทน นั่นคือ อยากเป็นอมตะ อยากมีความสุข และอยากเป็นพระเจ้าที่เนรมิตทุกอย่างได้เอง เหมือนกับชื่อหนังสือ Homo Deus ที่แปลว่า Human God หรือมนุษย์ผู้เป็นดังพระเจ้า
ข่าวดีก็คือ ดูเหมือนเราจะมีพลังมากพอที่จะตอบสนองความต้องการใหม่ 3 อย่างนี้ได้ (บ้าง)
แต่ข่าวร้ายก็คือ ดูเหมือนเรา (อาจ) จะควบคุมพลังของเราไม่อยู่ และอาจเป็นการทำลายล้างตัวเราเอง
โครงสร้างของหนังสือเล่มนี้แบ่งเป็น 3 ส่วนครับ ส่วนแรก คือ Homo Sapiens Conquers the World โฮโมเซเปี้ยนหรือมนุษย์อย่างเรายึดครองโลกใบนี้ได้สำเร็จ ส่วนที่สอง Homo Sapiens Give Meaning to the World โฮโมเซเปี้ยนหรือมนุษย์อย่างเราสร้างความหมายบางอย่างกับโลกใบนี้ และส่วนสุดท้าย ส่วนที่สาม Homo Sapiens Loses Control โฮโมเซเปี้ยนหรือมนุษย์อย่างเราสูญเสียการควบคุม
โดยก่อนหน้าที่จะเข้าสู่เนื้อหาทั้งสามส่วน ผู้เขียนได้เขียนบทเปิดไว้ยาวถึง 100 หน้า เพื่ออธิบายถึงที่มาที่ไปของหนังสือเล่มนี้ที่เขาพยายามบอกว่าไม่ใช่การฟันธงถึงอนาคตของมนุษยชาติ เพราะไม่มีใครทำได้ แต่เขาแค่พูดถึงทางที่เป็นไปได้ทางหนึ่ง ซึ่งอาจจะเกิดหรือไม่เกิดขึ้นในอนาคตก็ได้
อาจไม่ยุติธรรมนัก ถ้านำเล่มนี้มาเทียบกับหนังสือเล่มแรกของเขาอย่าง Sapiens ที่กลายเป็นหนังสือระดับตำนานของโลกไปแล้ว เพราะความคาดหวังที่สูงระดับนั้น อย่างไรก็คงไม่ได้รับการเติมเต็ม เอาเป็นว่าลีลาภษาของผู้เขียนยังคงร้ายเหลือ จิกกัด แสบ ๆ คัน ๆ และเต็มไปด้วยการค้นคว้าแล้วนำมาเรียบเรียงได้อย่างลื่นไหล (แม้จะรู้สึกว่าเนื้อหาส่วนนึงเหมือนเป็นการเล่าซ้ำจากเล่ม Sapiens ก็ตาม)
ฉบับภาษาไทยต้องชื่นชมความสามารถของผู้แปลครับ เพราะมันเป็นหนังสือที่อ่านไม่ง่ายเลย ต้องมีความรู้หลากหลายศาสตร์ ผมเองซื้อฉบับภาษาอังกฤษมาก็อ่านไม่จบ ต้องมาพึ่งพาภาษาไทยเล่มนี้
Homo Deus ฉบับภาษาไทย สนพ.Gypzy ราคา 520 บาทครับ
3. Becoming
อ่านสนุกกว่าที่คิดไว้มาก นี่คือหนังสือชีวประวัติที่เล่าถึงเรื่องราวของ มิเชลล์ โอบามา ภริยาของบารัค โอบามา อดีตประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา
เขียนขึ้นในปี 2018 หนังสือเล่าเหตุการณ์ตั้งแต่วัยเด็ก วัยทำงาน จนถึงเหตุการณ์ปัจจุบันที่เธอเป็นสตรีหมายเลขหนึ่งของอเมริกา เป็นสตรีหมายเลขหนึ่งคนแรกที่มีเชื้อสายแอฟริกัน อเมริกัน ชีวิตของเธอต้องผ่านพบเจอทั้งสุขและทุกข์ เธอเล่าเอาไว้อย่างหมดเปลือก ไม่ใช่แค่ความเข้มแข็ง แต่รวมถึงความอ่อนแอ ไม่มั่นใจ...เหมือนคนทั่ว ๆ ไป
หนังสือแบ่งเป็น 3 ส่วนหลักครับ ส่วนที่หนึ่ง Becoming Me เรื่องราวในวัยเด็กของเธอจนถึงวัยทำงานและได้พบกับว่าที่สามี ส่วนที่สอง Becoming Us ช่วงเวลาของชีวิตคู่ การปรับตัว จนนำไปสู่ชัยชนะทางการเลือกตั้ง และส่วนสุดท้าย Becoming More ช่วงเวลาที่เธอมีชีวิตที่เหลือเชื่อ เป็นที่จับตาของผู้คนมากมาย ซึ่งแน่นอนว่าไม่ได้มีแต่ความสุขอย่างเดียว
ถึงจะหนา 500 กว่าหน้า แต่ผมก็อ่านจบใน 3 วัน แสดงว่าเล่มนี้ต้องมีเสน่ห์บางอย่างที่ดึงดูดไว้
และอาจเป็นเพราะผมชอบอ่านหนังสือชีวประวัติ ชีวิตคนทั้งคน ย่นย่อมาให้อ่านในไม่กี่ชั่วโมง ไม่มากก็น้อย ต้องได้บทเรียนบางอย่างแน่นอน
ผมไม่มีความรู้ด้านการเมืองสหรัฐอเมริกา ไม่เคยสนใจติดตามชีวิตหรือผลงานของสองสามีภรรยาโอบามา แต่ก็ยังอ่านได้สนุก เหมือนได้เรียนรู้ชีวิตผู้หญิงคนหนึ่งที่มีชีวิต "เหลือเชื่อ" จากชีวิตชนชั้นกลางค่อนไปทางล่าง แต่เรียนดี เรียนเก่ง กลายเป็นนักกฏหมาย ได้พบผู้ชายที่จะมาเป็นคู่ชีวิต และจะเปลี่ยนชีวิตเธอไปตลอดกาล
ในฐานะผู้ชาย ผมได้เรียนรู้ความรู้สึกนึกคิดของผู้หญิง ไม่ว่าจะอยู่ซีกโลกไหน ชาติเชื้ออะไร ผู้หญิงต่างต้องการเวลาจากผู้ชายของเธอ ในขณะที่ผู้ชายต้องการออกไปต่อสู้กับโลกข้างนอก ผู้หญิงแค่ต้องการให้ผู้ชายอยู่กับเธอ (บ้าง) เรื่องนี้เป็นสมดุลที่หาได้ยาก...โดยเฉพาะถ้าสามีของเธอชื่อ บารัค โอบามา เธอเล่าเรื่องราวชีวิตคู่ไว้ได้ดี ไม่ได้โทษใคร แต่พยายามทำความเข้าใจ หลายเรื่องไม่ต้องหาเหตุผล...แต่แค่เข้าใจ
ในฐานะเพื่อนร่วมโลก ผมได้เรียนรู้ว่าจะมีเกียรติยศ ชื่อเสียง เงินทองแค่ไหน ตัวตนลึก ๆ ของเราล้วนอ่อนแอ และถูกทำร้ายได้ง่าย โดยเฉพาะสำหรับคนที่ชอบถามตัวเองว่า ฉันดีพอแล้วหรือยัง? มิเชลล์เล่าเรื่องความอ่อนแอของเธออย่างหมดเปลือก การพิสูจน์ตัวเอง การถูกทำร้ายด้วยคำพูดของสื่อ การเหยียดเพศ เหยียดสีผิว ...แต่เธอก็เข้มแข็งพอที่จะเรียนรู้เพื่ออยู่กับเรื่องเหล่านี้ และทำให้ดีขึ้น
และในฐานะคนที่ดูหนังฮอลีวู้ดมาทั้งชีวิต ดีใจมากที่ได้อ่านเรื่องราวในทำเนียบขาว "ของจริง" ว่าผู้คนในนั้นเขาอยู่กันอย่างไร ชีวิตความเป็นอยู่ของคนเป็นประธานาธิบดีและคนรอบข้างเป็นอย่างไร ส่วนนี้สนุกมากครับ เพิ่งรู้ว่านี่คือเรื่องจริง! ปธน. มีรหัสเข้าถึงคลังอาวุธนิวเคลียร์ และต้องมีนายทหารถือเครื่องยืนยันตัวตนเตรียมใช้งาน คอยหิ้วเจ้าเครื่องนี้ตามไปตามมาตลอดเวลา!
สรุปว่า สนุก อ่านเพลิน ถ้าเป็นผู้หญิง ยิ่งน่าจะชอบเล่มนี้ ส่วนถ้าเป็นผู้ชายอ่าน ผมก็คิดว่าน่าสนใจในการทำความเข้าใจความรู้สึกของผู้หญิงที่ยุคนี้ถูกคาดหวังให้เก่งทั้งเรื่องดูแลครอบครัวและเรื่องการงาน
"Becoming เขียนโดย Michelle Obama สำนักพิมพ์ Amarin How to ราคา 395 บาทครับ
4. The Goal กระบวนการเพื่อการปรับปรุงที่ไม่หยุดยั้ง
ผมเคยเห็นฉบับภาษาอังกฤษของเล่มนี้มานานแล้ว แต่หน้าปกช่างไม่ดึงดูดเอาเสียเลย ตอนนั้นสงสัยว่าทำไมเล่มนี้ได้รับการยกย่องขนาดนั้น นิตยสาร Time ถึงกับยกให้เป็น 1 ใน 25 หนังสือบริหารธุรกิจที่ทรงอิทธิพลที่สุด
วันนี้ได้มาอ่านฉบับภาษาไทย (ซึ่งแปลดีมาก ลอง google ชื่อคนแปลดูแล้วจะทึ่งครับ คนระดับนี้มาแปลให้เราอ่าน ทำไมจะไม่อ่าน?) ต้องบอกว่า ฉันมัวไปอยู่ที่ไหนมา น่าจะอ่านมาตั้งนานแล้ว (แต่ไม่เหมาะกับทุกคนนะครับ อาจต้องเป็นเด็กสายวิทย์หน่อย เพราะมีความเป็นโมเดลคณิตศาสตร์นิดหน่อย)
หนังสือเขียนขึ้นตั้งแต่ปี 1984 จากนั้นก็กลายเป็นหนังสืออมตะของคนในวงการธุรกิจตั้งแต่นั้นมา โดยเฉพาะคนที่ต้องเกี่ยวข้องกับสายงานการผลิต ความสุดยอดของหนังสือเล่มนี้ก็คืออธิบายเรื่องซีเรียสทางธุรกิจ อย่างเช่น การมีประสิทธิภาพที่แท้จริง ยอดขาย สินค้าคงคลัง ค่าใช้จ่าย แต่ผู้เขียนเล่าออกมาผ่านรูปแบบของ "นิยาย" เพราะฉะนั้นตลอดเวลาที่ตัวละครกำลังแก้ไขปัญหา เราจึงได้เรียนรู้หลักการบริหารการผลิตไปด้วย แถมยังนำเรื่องนี้ไปใช้กับธุรกิจอื่น ๆ ได้ รวมถึงชีวิตของเราด้วย
ที่สำคัญต้องบอกว่า สนุกมาก อ่านไปลุ้นไป นี่คือหนังสือบริหารจัดการที่ตื่นเต้นได้ปานนั้น!
ที่น่าทึ่งอีกอย่างก็คือ Eliyahu M. Goldratt ผู้เขียนเป็นนักฟิสิกส์ชาวอิสราเอล จบการศึกษาปริญญาตรีและโทด้านวิทยาศาสตร์ ปริญญาเอกด้านปรัชญา แต่กลายเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านบริษัทธุรกิจ รวมถึงเป็นเจ้าของทฤษฎีที่ชื่อ Theory of Constraints หรือทฤษฎีข้อจำกัด ซึ่งเป็นทฤษฏีคลาสสิกที่ยังใช้กันจนทุกวันนี้ เรียกย่อ ๆ ว่า TOC
ถ้าอธิบายสั้น ๆ ใจความของทฤษฎีนี้มีอยู่ว่า “ระบบใด ๆ ก็ตามที่มีการทำงานหลายส่วนต่อ ๆ กันไป จะต้องมีอย่างน้อยหนึ่งแห่งที่เป็นคอขวด หรือ Bottle Neck ซึ่งจุดนี้เองที่จะกลายเป็นข้อจำกัดของทั้งระบบ และเราต้องหาทางแก้ไขเพื่อให้ประสิทธิภาพทั้งระบบดีขึ้น
และทฤษฎีนี้เองที่จะกลายมาเป็นหัวใจหลักของหนังสือ The Goal เล่มนี้ที่เรากำลังพูดถึง ปัจจุบัน Eliyahu M. Goldratt เสียชีวิตไปแล้วตั้งแต่ปี 2011 แต่ Theory of Constraints ก็ยังถูกพูดถึงและใช้กันในแวดวงธุรกิจครับ
The Goal เขียนโดย Eliyahu M. Goldratt สำนักพิมพ์ Free Mind ราคา 450 บาทครับ
5.ทำไมผู้ชายไม่รู้จักฟัง และผู้หญิงอ่านแผนที่ไม่เป็น (Why Men Don't Listen and Women Can't Read Maps)
นี่คือหนึ่งในหนังสือที่ผมชอบที่สุด แต่คิดว่าหลายคนน่าจะไม่รู้จัก เคยมีแปลไทยเมื่อหลายปีก่อน ก็น่าจะขายไม่ดีมาก และคงหาซื้อไม่ได้แล้ว
เป็นหนังสือประเภทที่ผมอยากเขียนได้บ้าง คือ เขียนอธิบายเรื่องยากให้เข้าใจง่าย (วิทยาศาสตร์ทางสมองที่ทำให้ชายหญิงมีพฤติกรรมแตกต่างกัน) ซึ่งหัวข้อนี้ก็นับว่ายากแล้ว แต่ที่ยากกว่าคือ เขาเขียนได้ตลกมาก ตลกจนต้องหัวเราะออกมาดัง ๆ ด้วยความช่างประชดประชันของผู้เขียนที่เล่นมุกกับความสัมพันธ์ของชายหญิง (ส่วนตัวผมชอบเล่มนี้มากกว่า "ผู้ชายมาจากดาวอังคาร ผู้หญิงมาจากดาวศุกร์" เสียอีก เพราะมันตลกนี่แหละครับ)
เขียนขึ้นตั้งแต่ปี 2001 แต่ยังทันสมัยจนถึงทุกวันนี้ เพราะชายหญิงยังมีวิธีคิดและวิธีทำที่ไม่แตกต่างจากหลายพันหลายหมื่นปีที่ผ่านมา หนังสือพูดถึงการทำความเข้าใจเพศตรงข้าม เพราะผู้ชายกับผู้หญิงนั้นมีวิธีคิดและวิธีสื่อสารที่แตกต่างกัน
เรา "เท่าเทียมกัน" แต่ผู้ชายกับผู้หญิงนั้น "ไม่เหมือนกัน"
ความน่าสนใจของเล่มนี้ก็คือไม่ได้เขียนโดยผู้ชายหรือผู้หญิง แต่เป็นการเขียนร่วมกันของคู่สามีภรรยาที่ออกเดินทางทั่วโลกเพื่อค้นคว้า สัมภาษณ์ จัดสัมมนารวมถึงหาหลักฐานทางชีววิทยา จิตวิทยา และประสาทวิทยาศาสตร์มาสนับสนุน ทั้งหมดนี้เพื่อบอกกับเราว่าไม่มีเพศไหนดีกว่าเพศไหน เราแค่ไม่เหมือนกัน และต้องทำความเข้าใจกัน
ขอเล่าแค่ตอนต้นให้ฟังนะครับ เท่านี้ก็น่าไปหามาอ่านแล้ว เขาเขียนไว้แบบนี้ครับว่า
ในสมัยก่อนนานมาแล้ว หญิงชายอยู่ด้วยกันอย่างมีความสุข ทำงานร่วมกันอย่างราบรื่น รู้หน้าที่ที่แตกต่างกัน ผู้ชายออกไปเผชิญโลก เสี่ยงชีวิตล่าหาอาหาร เดินทางไกล และกลับมาบ้านเพื่อนำอาหารมาให้ลูกเมีย พร้อมทำหน้าที่ปกป้องไปด้วย
เพราะฉะนั้นคุณค่าความสำเร็จของผู้ชาย จึงวัดจากการที่เขาล่าอาหารได้มากน้อยแค่ไหน ลูกเมียมีความสุขชื่นชมในความสามารถและความแข็งแกร่งของเขาหรือเปล่า
ส่วนผู้หญิงนั้น หน้าที่ของเธอคือเลี้ยงลูก พัฒนาลูก ตรวจตราความเรียบร้อยของที่พัก สังเกตเห็นเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ ได้ดี หรือไม่ก็อาจจะออกหาผลไม้แถวนั้นมาเก็บตุนไว้ พร้อมกับพบปะพูดคุยคนแถวบ้านเดียวกัน คุณค่าความสำเร็จของผู้หญิง จึงวัดจากการที่เธอเลี้ยงดูครอบครัวได้ดีแค่ไหน ดูแลบ้านเรียบร้อยดีหรือเปล่า
เพราะฉะนั้นในสมัยก่อนหน้าที่ของชายหญิงจึงเป็นอะไรที่ง่าย ๆ นั่นคือ ผู้ชายหาอาหาร ผู้หญิงดูแลที่พัก ความสัมพันธ์ของชายหญิงจึงเป็นเรื่องง่าย แต่การเอาชีวิตให้รอดตายนั่นต่างหากที่ยาก
ซึ่งทั้งหมดนี้ต่างกับชีวิตคู่ในสมัยนี้โดยสิ้นเชิงครับ ผู้เขียนถึงกับใช้คำว่านี่เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่ผู้หญิงกับผู้ชายรู้สึกสับสนในหน้าที่ของตัวเอง กังวลกับความคาดหวังที่เกิดจากอีกฝ่าย เพราะเดี๋ยวนี้ชายหญิงไม่ต้องทำงานร่วมกัน เพื่อความอยู่รอดปลอดภัยอีกต่อไปแล้ว เราก็เลยไม่แน่ใจว่าตกลงแล้วแต่ละฝ่ายต้องทำหน้าที่อะไรกันแน่ เราจึงไม่รู้ว่ากฏระเบียบของความสัมพันธ์ยุคใหม่เป็นอย่างไร และนำไปสู่ความไม่เข้าใจกัน
เนื้อหาต่อจากนี้ เขาก็จะวิเคราะห์และเล่าให้ฟังแบบสนุก ๆ ทั้งเรื่องของประสาทสัมผัสที่ต่างกัน ทั้งการพูด การฟัง น้ำเสียง สีหน้า ท่าทาง ความคิด ทัศนคติ และอารมณ์ สารเคมีในสมอง ความคิดที่มีต่อเรื่องทางเพศ เรื่องการแต่งงาน หรือแม้แต่เรื่องเล็ก ๆ ที่เขาใช้เป็นชื่อหนังสืออย่าง ความสามารถในการอ่านแผนที่ที่ผู้หญิงมักจะไม่เก่ง หรือความสามารถในการรับฟังของผู้ชายที่มักไม่ได้เรื่อง ชอบจะให้แต่คำแนะนำและทางแก้
เอาเป็นว่าสนุกครับ ลองหามาอ่านกันดู
ทำไมผู้ชายไม่รู้จักฟังและผู้หญิงอ่านแผนที่ไม่เป็น เขียนโดย Allan & Barbara Pease สำนักพิมพ์มติชน ราคา 220 บาทครับ
6. หัวใจแห่งการโค้ช (The why of Coaching)
หนังสือแนะนำระดับมาก ถึงมากที่สุด อยากให้ทุกคนไปซื้อมาอ่านวันนี้เลยครับ ตอนแรกนึกว่าหนังสือบอยแบนด์เกาหลี (ฮา) แต่เมื่อซื้อมาอ่านจนจบ ผมพบว่าดีมาก ๆ ติด Top10 หนังสือที่ชอบตลอดกาล...ดีขนาดนั้นเลยล่ะครับ
ใครสนใจเรื่อง "การโค้ช" อย่างถูกต้อง แนะนำเล่มนี้เลย ปูพื้นฐานได้อย่างดี เราจะได้เข้าใจเรื่องนี้อย่างถูกต้อง หรือใครไม่สนใจ ไม่รู้ด้วยว่าอะไรคือโค้ช (หรือแม้กระทั่งหมั่นไส้โค้ชทั้งหลาย) ก็ยังอยากแนะนำเล่มนี้อยู่ดีครับ
เราจะได้เรียนรู้วิชาตรวจสอบตัวเอง ซึ่งผมยืนยันว่าเรื่องนี้มีประโยชน์มาก
เล่มนี้อ่านหนึ่ง เหมือนได้ร้อย เพราะพูดถึงหนังสือดี ๆ อีกมากไว้ในเล่ม เรียกว่าเปิดลายแทงให้เราไปอ่านต่อ ผมอ่านเล่มนี้แบบละเลียด ไม่อยากให้จบ เพราะการได้ฟังบทสนทนาทรงปัญญาแบบนี้ ไม่ใช่โอกาสที่จะหาได้ง่ายนัก
(หนังสือเรียบเรียงจากบทสนทนา แต่เรียบเรียงได้ลื่นไหลจนน่าทึ่งครับ)
เล่มนี้ กวาดความรู้ในหลายหัวข้อมาก เช่น การฟังอย่างเข้าอกเข้าใจ การเข้าใจและเผชิญหน้ากับความกลัว การรักอย่างไม่มีเงื่อนไข กรอบความคิดตายตัวกับเติบโต การตระหนักรู้ในตัวเอง การรู้ให้ทันตัวกู ของกู สรุปก็คือได้ทั้งวิชาโค้ช วิชาจิตวิทยา ศาสนาพุทธ เซน ประสาทวิทยาศาสตร์ และอีกมากมาย เล่าไม่หมดจริง ๆ ครับ
เขียนโดย 2 ท่านที่เข้าใจเรื่องนี้ลึกซึ้ง ที่สำคัญ ผมรับรู้ได้ถึงความเมตตา เพราะอาจารย์สองท่านนี้อยากให้เราได้ประโยชน์จริง ๆ ครับ
"การโค้ช" เป็นเรื่องที่คนพูดถึงกันมาก แต่กลับเข้าใจน้อย เต็มไปด้วยอคติ ผมคิดว่าหากเปิดใจ อ่านหนังสือเล่มนี้
เราจะเข้าใจศาสตร์นี้มากขึ้น และเมื่อเราเข้าใจการโค้ช เราจะเข้าใจตัวเอง และเข้าใจผู้อื่นมากขึ้นครับ
หัวใจแห่งการโค้ช เขียนโดย อาจารย์เทอดทูน ไทศรีวิชัย และอาจารย์วรภัทร์ ภู่เจริญ จัดพิมพ์โดยสถาบันโค้ชไทย ราคา 385 บาทครับ
7. การงานที่รัก (A job to love)
ถ้าทำได้ ผมจะให้เด็กมหาวิทยาลัยทุกคนอ่านหนังสือเล่มนี้ ถ้าทำได้ ผมจะให้คนที่ทำงานมาสักพักแล้ว อ่านหนังสือเล่มนี้ ถ้าทำได้ ผมจะให้ทุกคนที่ทำงาน...อ่านหนังสือเล่มนี้
แต่ตอนนี้ที่ผมทำได้คือ แนะนำหนังสือเล่มนี้อย่างสุดใจ เพื่อหวังให้ทุกคนได้หาซื้อมาอ่านกันเองครับ ไม่ได้ค่าโฆษณา แต่อ่านแล้วชอบมาก อยากบอกต่อ
นี่เป็นหนังสืออีกเล่มที่ "ผิดคาด" คือยอมรับว่าผมซื้อมาเพราะเล่มเล็ก พกง่าย แค่อยากหาอะไรอ่านระหว่างรอลูกสาว อ่านแบบไม่คาดหวังคิดว่าก็คงเป็นหนังสือปลุกใจให้ทำงานที่รัก อะไรทำนองนั้น
ปรากฏว่าเป็นหนังสือที่ดีมาก มีส่วนผสมของประวัติศาสตร์ ศิลปะ จิตวิทยา แล้วกลั่นรวมออกมาเป็นฮาวทูที่อ่านง่าย แต่ภาษาสวย (ซึ่งต้องชื่นชมผู้แปลอย่างคุณกัญญ์ชลา นาวานุเคราะห์) แนวคิดหลายอย่างในเล่ม อ่านแล้วผมทึ่งในความตรง แรง กระแทกใจ และเป็นเรื่องจริง
A Job to Love คือหนังสือที่เขียนขึ้นในปี 2017 และแปลเป็นไทยเมื่อต้นปี 2019 พูดถึงเรื่องของการค้นหางานอันเป็นที่รัก เนื่องจากชีวิตของเรานั้น นอกจากเรื่องความสัมพันธ์ที่สำคัญแล้ว เรื่องงานก็ถือเป็นอีกหนึ่งเรื่องที่มาเติมชีวิตให้เต็ม
ปัญหาก็คือมันยากที่เราจะเข้าใจตัวเราเองได้ดีเพียงพอ ว่างานแบบไหนที่เหมาะสมกับเรา หนังสือเล่มนี้จึงนำเสนอแนวคิดและวิธีการที่เราจะรู้จักตัวเองมากขึ้น
และเมื่อรู้จักตัวตนของเรามากขึ้น การหางานที่ใช่ ก็จะไม่ใช่เรื่องยาก
ข้อดีของหนังสือเล่มนี้ก็คือ ไม่พาฝันให้เอาแต่หางานที่รัก แต่ทำในชีวิตจริงไม่ได้ (พูดง่าย ๆ คือเงินไม่พอ) เพราะเขามีแบบฝึกหัดเป็นคำถามที่ชวนให้เราคิดวิเคราะห์แบบเปิดกว้าง เพื่อใช้ค้นหาอาชีพที่ตอบโจทย์ทั้งเรื่องความชอบ ความสามารถ และเรื่องรายได้
ก่อนหน้านั้นผมเคยยกให้หนังสือ What Color is Your Parachute? เป็นหนังสือที่ดีที่สุดที่ว่าด้วยเรื่องงาน ตอนนี้ขอเพิ่มเล่มนี้ไปอีกเล่มครับ
เล่มนี้เขาไม่ได้เขียนในนามของใครคนใดคนหนึ่งนะครับ แต่เป็นในนามของกลุ่มคนที่ใช้ชื่อว่า The School of Life ความตั้งใจของพวกเขาคือนำเสนอความรู้ที่เข้าใจง่ายและเติมเต็มชีวิตในด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นงาน ความสัมพันธ์ การทำความเข้าใจตัวเอง การค้นพบความสงบ หรือแม้แต่การช่วยกันเปลี่ยนโลกใบนี้ให้ดีขึ้น
เพราะฉะนั้นพวกเขาจึงมีหนังสือในซีรี่ส์ The School of Life ออกมานับสิบเล่มที่ครอบคลุมเนื้อหาดังกล่าว (ฉบับภาษาอังกฤษมีแบบปกแข็งสวยงามน่าเก็บ ส่วนของไทย มีแต่ปกอ่อน)
ผมเชื่อว่าหลังจากอ่านจบ เราจะค้นพบตัวเอง และค้นพบคุณสมบัติของงานในฝัน ที่ทำได้ในชีวิตจริง
การงานที่รัก เขียนโดย The School of Life สำนักพิมพ์ B2S ราคา 235 บาทครับ
8.The 5 love languages
เล่มนี้ ผมเคยเขียนรีวิวไว้แล้วในเว็บไซต์ ลองไปอ่านได้ที่นี่ครับ https://www.boywisoot.com/articles/5-love-languages
ข่าวดีก็คือ ฉบับแปลภาษาไทย มีขายใน Shoppee ด้วยครับ (ไม่ได้ค่าโฆษณา) ลองเข้าไปสั่งซื้อได้ กดที่นี่ครับ
9.พุทธศักราชอัสดง กับทรงจำของทรงจำของแมวกุหลาบดำ
สนุกมาก วางไม่ลง คุณค่าที่คู่ควรกับนิยายรางวัลซีไรต์ เมื่อก่อนผมเป็นแฟนหนังสือรางวัลซีไรต์ เรื่องสั้นกับนิยายตามอ่านทุกปีไม่มีขาด แต่ยอมรับว่าช่วงหลัง ๆ "เข้าไม่ถึง" เริ่มยาก เริ่มไม่สนุก จนผมหมดความสนใจ เลยพาลเลิกอ่านเรื่องสั้นนิยายไปเลย เต็มที่ก็อ่านวรรณกรรมเบา ๆ ของญี่ปุ่น ซึ่งเขียนสนุก น่าติดตาม และอ่านไม่ยาก
มาตัดสินใจอ่านเล่มนี้ เพราะทึ่งในตัวผู้เขียน "วีรพร นิติประภา" เธอได้รางวัลซีไรต์ถึง 2 ครั้งในปี 2558 และปี 2561 ถือเป็นเรื่องไม่ง่ายที่ใครสักคนจะทำได้ ผมจึงอยากลองดูสักหน่อย หลังจากที่ไม่ได้อ่านนิยายไทยมา 10 กว่าปี ...ผลคือ ชอบ ชอบมาก ชอบที่สุด
เรื่องราวซับซ้อนกำลังดี น่าติดตาม ว่าด้วยครอบครัวชาวจีนที่มาตั้งรกรากในไทย หนังสือเล่าชีวิตของครอบครัวนี้อย่างมีสีสัน พร้อมฉากหลังเป็นการเปลี่ยนแปลงของเมืองไทย ตั้งแต่ช่วงเปลี่ยนแปลงการปกครอง ทั้งไทยจีน
การปฎิวัติต่าง ๆ หลายครั้ง ทั้งไทยจีน เหตุการณ์ความไม่สงบของบ้านเมือง ทั้งไทยจีน
ฟังดูเครียดมั้ยครับ? แต่ไม่เลย สนุกมาก ๆ ถ้าไม่ติดเรื่องฉากหลังเป็นการบ้านการเมือง ผมว่าเอาไปทำละครได้เลย...ดราม่ามาก
"ตัวละครมีชีวิต" ประโยคนี้ใช้กับหนังสือเล่มนี้ได้เลย ตาทวดตง ยายทวดเสงี่ยม จงสว่าง จรุงสิน เจริดศรี จิตรไสว จรัสแสง ระพินทร์ ระริน ใครต่อใครอีกมากมายในหน้ากระดาษ ...อ่านแล้วเหมือนมีตัวตนอยู่จริง
ที่สำคัญที่สุด นอกจากเนื้อหาที่น่าติดตาม ยังต้องคารวะใน "ภาษา" ของผู้เขียน "วีรพร นิติประภา" ผมต้องกราบในความเชี่ยวชาญภาษาของเธอ สลักสลวยรุ่มรวยอักษรพาย้อนเตลิดพราวเพริดไปไกล แบบที่ไม่เคยอ่านจากไหน และต้องอ่านเป็นภาษาไทยเท่านั้น ถ้าแปลเป็นภาษาอังกฤษ ไม่มีทางได้อรรถรสเท่านี้
ภูมิใจในภาษาไทยของเราจริง ๆ ...งดงามมาก
อยากให้อ่านครับ เจ๋งจริง เจ๋งมาก เจ๋งที่สุด เป็นหนังสือไม่กี่เล่มที่ผมอ่านแล้วไม่อยากให้จบ อยากอ่านไปเรื่อย ๆ อยากติดตามชีวิตตัวละคร
ถือเป็นเล่มที่อ่านแล้วติดตรึงในทรงจำไปชั่วชีวิต ขอบคุณผู้เขียนเล่มนี้มาก ๆ ครับ เต็ม 10 คงต้องให้ 100 ไปเลย
พุทธศักราชอัสดง กับทรงจำของทรงจำของแมวกุหลาบดำ เขียนโดย วีรพร นิติประภา สำนักพิมพ์มติชน ราคา 340 บาทครับ
