1.
ถ้าต้องนิยามตัวเองเพียงหนึ่งคำสั้น ๆ เท่านั้น คุณจะนิยามตัวเองด้วยคำว่าอะไรครับ? มืออาชีพ น่าเชื่อถือ จริงใจ ซื่อสัตย์ ชอบเรียนรู้ ไม่ตรงต่อเวลา อ่อนแอ อารมณ์ร้อน เครียด หงุดหงิดง่าย เอื้อเฟื้อ เพื่อสังคม นักธุรกิจ ศิลปิน รักสนุก ชอบความสงบ เปลี่ยนใจบ่อย ไร้สาระ ขี้เกียจ ระวังตัวสูง ฯลฯ
คุณนิยามตัวเองว่าอะไรครับ? อย่าคิดมาก อย่าคิดนาน ขอคำแรกที่โผล่ขึ้นมาในหัวเลย
"คำนิยาม" ที่เราให้กับตัวเอง คือสิ่งที่เรามองเห็นตัวเอง และหลายครั้งคนอื่นก็เห็นเราเป็นอย่างนั้นตามไปด้วย ถ้าเราคิดว่าเราเป็นคนน่าเชื่อถือ เราก็จะทำตัวให้น่าเชื่อถือ เพราะเห็นตัวเองเป็นอย่างนั้น พอยิ่งทำตัวให้น่าเชื่อถือ คนอื่นก็เลยเห็นเราน่าเชื่อถือตามไปด้วย แต่ถ้าเราคิดว่าเราเป็นคนที่ขี้เกียจ เราก็จะทำตัวขี้เกียจ เพราะเห็นตัวเองเป็นแบบนั้น พอยิ่งทำตัวขี้เกียจ คนอื่นก็เลยเห็นว่าเราขี้เกียจจริง ๆ ด้วย
โจทย์สำคัญของเรื่องนี้จึงเป็นการถามตัวเองว่า "ฉันชอบ 'คำนิยาม' ที่มอบให้กับตัวเองหรือเปล่า?" ถ้าชอบ จงยิ่งทำให้นิยามนั้นเด่นชัด ถ้าไม่ชอบ จงหาวิธีจัดการกับคำนิยามนั้น เพราะเรื่องนี้ร้ายกาจยิ่งนัก
ยิ่งเราไม่ชอบตัวเองเท่าไหร่ โลกนี้ก็ยิ่งไม่ชอบตัวเรามากขึ้นเท่านั้น
2.
คนที่ไม่รักตัวเอง เห็นตัวเองไม่มีค่า มักจะนิยามตัวเองด้วยคำแย่ ๆ แต่วิธีจัดการกับเรื่องนี้ ไม่ใช่การพยายามไปหาคุณค่าเอามาใส่ในตัวเอง เพราะการทำแบบนั้น ถมเท่าไหร่ก็ไม่เต็ม
แต่วิธีแก้ปัญหานี้ ทำได้โดยเราต้อง "เพิ่มคุณค่า" ให้กับผู้อื่น ทั้ง ๆ ที่เรายังรู้สึกว่าตัวเองไม่มีคุณค่า ทำอะไรก็ได้เพื่อคนอื่น ไม่ว่าจะเป็น ไปบันทึกหนังสือเสียงให้คนตาบอด ไปช่วยกิจกรรมพัฒนาพื้นที่ชนบท ไปทำความสะอาดชุมชน ไปปลูกป่า ไปทำอาหารไปเลี้ยงมื้อกลางวันเด็กกำพร้า ไปสอนหนังสือให้กับเด็กที่ห่างไกลการศึกษา หรือถ้าไม่ถนัดแนวนี้ จะเขียน blog จะทำ youtube แบ่งปันความรู้ที่เรามีก็ได้ ...ไปทำอะไรก็ได้ ที่เพิ่มคุณค่าให้กับผู้อื่น เราจะเริ่มเห็นว่า "ตัวเรา" ก็มี "คุณค่า" เหมือนกัน
แล้ว "คำนิยาม" ที่มีต่อตัวเอง จะเริ่มเปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้น
คุณนิยามตัวเองว่าอะไรครับ? อย่าคิดมาก อย่าคิดนาน ขอคำแรกที่โผล่ขึ้นมาในหัวเลย ถ้านิยามเป็นคำไม่ดี ก็อย่าเพิ่งเสียกำลังใจ ขอให้ใช้นิยามนี้เป็นเป้าหมายให้เราพัฒนาตัวเองต่อไป
เวลาเปลี่ยน นิยามก็เปลี่ยน...แต่ขอให้เปลี่ยนในทางที่ดี
3.
รากลึกของปัญหาในชีวิตเราหลายอย่าง มาจาก "การไม่รักตัวเอง" เพราะมนุษย์มักใช้ตัวเองเป็นที่ตั้ง เราเห็นว่าเราเป็นแบบไหน เราก็มักคิดว่าคนอื่นต้องเป็นแบบนั้นด้วย เมื่อไม่รักตัวเอง ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง ก็มีแนวโน้มสูงที่เราจะคิดว่าไม่มีใครรักฉัน โลกนี้ช่างไม่น่าอยู่
ถ้าจัดอันดับคนน่าสงสารที่สุดในโลก ผมยกให้ "คนไม่รักตัวเอง" ติดอันดับ 1 คนไม่รักตัวเองนั้นมีคุณสมบัติที่่ชัดเจนแจ่มแจ้งมาก ดูออกไม่ยาก ยกตัวอย่างเช่น ชอบคิดว่าตัวเองลำบากที่สุดในโลก (อะไรก็กู) เรียกร้องความรักและการยอมรับจากผู้อื่น (แต่ยอมรับและรักคนอื่นไม่เป็น) จดจำได้แต่ความทรงจำร้าย ๆ (ตัดต่อความทรงจำใหม่เอง) เห็นแต่สิ่งที่ตัวเองไม่มี (รู้สึกขาดอยู่ตลอด) มองหาแต่ข้อผิดพลาดของคนอื่น (ชมคนอื่นไม่เป็น) คาดหวังว่าจะมีแต่สิ่งเลวร้ายเกิดขึ้นเสมอ (ซวยแน่ ๆ)
มีด้วยเหรอคนไม่รักตัวเอง? ตอบว่ามีครับ อันที่จริงคนจำนวนมากไม่รักตัวเอง เราด่าตัวเองในใจ ติดป้ายว่าเรามันไม่มีใครรัก เป็นคนไร้ค่า ไม่เก่ง คนอย่างฉันเอาดีไม่ได้ในชีวิตนี้
แล้วทำอย่างไรจะรักตัวเอง? วิธีเบื้องต้นอาจทำได้โดยการระลึกถึงข้อดีของตัวเองด้วยการเขียน "5 อย่างที่ฉันเคยทำสำเร็จและ 5 อย่างที่ฉันอยากขอบคุณ"
ประโยชน์ของวิธีการนี้ก็คือ ข้อแรก ช่วยเตือนสติว่าที่ผ่านมาฉันเคยทำอะไรสำเร็จไปแล้วบ้าง ไม่ว่าเรื่องนั้นจะเล็กน้อยแค่ไหน ขอให้นับทั้งหมด และข้อสอง ช่วยย้ำให้เห็นว่าที่ผ่านมาฉันมีหลายสิ่งหลายอย่างหลายคนที่ต้องขอบคุณ ไม่อย่างนั้นฉันคงมาไม่ถึงวันนี้
ลองเขียน "5 อย่างที่ฉันเคยทำสำเร็จและ 5 อย่างที่ฉันอยากขอบคุณ" เป็นประจำติดต่อกันหลายวัน เพื่อล้างความคิดเดิม ๆ ในใจที่เอาแต่หมกมุ่นถึงข้อเสียของตัวเอง น้ำดีจะล้างน้ำเสีย เคลียร์ความไม่รักไม่เคารพตัวเองออกไป
เริ่มต้นที่ "รักและเคารพตัวเอง" แล้วเราจะนิยามตัวเองในแง่ดี เมื่อนิยามตัวเองในแง่ดี ก็จะเห็นแง่ดีของคนอื่น คนอื่นก็จะเห็นแง่ดีของเรา โลกใบเดิมจะไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป ตอบได้หรือยังครับ "คุณนิยามตัวเองว่าอะไร?"
