1.
ถ้าอยากรู้จักตัวเองให้มากขึ้น ให้พิจารณาความโกรธของเรา โดยเฉพาะตอนที่เราโกรธมาก ๆ
ทุกครั้งที่โกรธ ให้ถามตัวเองถึงสาเหตุของความโกรธ ไม่ใช่แค่ถามว่า "ใคร" ทำให้เราโกรธ ไม่ใช่แค่นึกว่าเขา "ทำอะไร" ให้เราโกรธ แต่ให้ถามลึกลงไปอีกว่า "ทำไม" เราจึงโกรธในเรื่องนี้?
แล้วเราจะพบว่าที่เราโกรธ ก็เพราะ "คุณค่าบางอย่าง" ที่เรายึดถือ กำลังถูกท้าทาย...เราจึงโกรธ จึงไม่พอใจ
เช่น เรายึดถือความซื่อสัตย์ บาทเดียวไม่เคยโกง หากถูกกล่าวหาว่าเราไม่ซื่อ หลอกลวง เราจะรู้สึก "ของขึ้น" มากเป็นพิเศษ เพราะตัวตนอันเปราะบางของเรามันเจ็บปวด
กรณีนี้ความซื่อสัตย์คือสิ่งที่เราหวงแหนมาก พอมีใครมาแตะเท่านั้นว่าเราไม่มีสิ่งนี้ เราจึงโกรธมากเป็นพิเศษ
และถ้ามองให้ลึกลงไปกว่านั้น แท้จริงเบื้องหลังความโกรธก็คือ "ความกลัว"
ที่เราบอกว่าฉันยึดถือความซื่อสัตย์ แต่อีกใจก็กลัวว่าแล้วเราซื่อสัตย์จริงหรือเปล่าล่ะ? เมื่อใครมาบอกว่าเราไม่ซื่อสัตย์ เราจึงเริ่มกลัว...หรือเราไม่มีจริง ๆ?
หรือต่อให้มีความซื่อสัตย์...แล้วคนอื่นจะรู้มั้ยว่าเรามี
2.
ก่อนจะเข้าใจยากไปกว่านี้ ส่วนตัวแล้วผมคิดว่ายิ่งใช้สติมองดูความโกรธเท่าไหร่ (ซึ่งทำได้ยากตอนที่โกรธ จึงต้องดึงสติให้ไว) ก็จะยิ่งรู้จักตัวเองว่าเปราะบางเรื่องอะไร และจะยิ่งเข้าใจว่าเรากลัวเรื่องอะไรอยู่
พอเข้าใจเรื่องนี้ เราก็ใช้ประโยชน์จากความโกรธได้ เช่น ถ้ารู้แล้วว่าเราให้คุณค่าเรื่องความซื่อสัตย์ จากนี้ไปต้องทำตัวให้ความซื่อสัตย์เด่นชัดขึ้นอีก จะได้สอดคล้องกับความเชื่อของเรา หรือแม้แต่ใช้ประโยชน์ในแง่ที่ว่าฉันเข้าใจแล้วว่า อ๋อ...ไอ้เจ้าคุณค่านี้นี่เองที่ทำให้เป็นทุกข์ เพราะฉันไปยึดมั่นถือมั่นมันเอาไว้
ใครแตะนิดแตะหน่อยก็โกรธ...ว่าไม่ได้ ช่างไร้สาระจริง ๆ
เมื่อเข้าใจในความโกรธ เราจะค่อย ๆ วางมันลงได้ ส่วนใครที่ยังวางไม่ลง อาจลองใช้วิธีนี้ดูครับ
ทุกครั้งที่มีคนทำให้เราไม่พอใจ ให้ตั้งสติด้วยการถามตัวเองด้วยชุดคำถามต่อไปนี้
คำถามที่ 1
เรื่องนี้ฉันให้อภัยได้หรือไม่? ถ้าให้อภัยได้...จงให้อภัยเสียเถิด ถ้าให้อภัยไม่ได้...ให้ไปต่อที่คำถามที่ 2
คำถามที่ 2
ทำไมจึงให้อภัยไม่ได้? หรือจริง ๆ แล้วให้อภัยได้? แต่ฉันแค่ไม่อยากให้อภัยเท่านั้นเอง
คำถามที่ 3
แล้วทำไมฉันจึงไม่อยากให้อภัย? ลองเล่าเหตุผลให้ตัวเองได้ฟังสักพัก ตอนนี้ความรู้สึกกำลังเป็นนายเราหรือไม่? จากนั้น ถามตัวเองต่อไปอีกว่า...
คำถามที่ 4
แล้วจริง ๆ เรื่องนี้ให้อภัยก็ได้ใช่ไหม? งั้นถ้าจริง ๆ เรื่องนี้ให้อภัยก็ได้ งั้นก็ให้อภัยไปเถอะ ...เท่านี้ก็จบไปได้อีกเรื่อง
มันไม่ง่ายหรอกครับ การให้อภัย ไม่อย่างนั้นอภัยทานคงไม่เป็นทานยิ่งใหญ่ แต่การถามชุดคำถามดังกล่าว จะช่วยทำให้เราสงบลงได้มากทีเดียว
ความโกรธกับความกลัว คือสองด้านของเหรียญเดียวกัน ทุกครั้งที่โกรธบางอย่าง ไม่พอใจบางคน ลองเอาสติไปจับ
แล้วจะเข้าใจตัวเองมากขึ้นและจัดการกับความโกรธได้ดีขึ้นครับ.
コメント